Vào đời Vua Hùng thứ mười tám, khi công chúa Mỵ Nương đến tuổi lấy chồng, nhà vua liền cho truyền hịch khắp nơi để kén rể hiền tài.
Một hôm, có hai chàng trai đến xin cầu hôn công chúa.
Một người là Sơn Tinh – Thần Núi Tản Viên, còn gọi là Thánh Tản.
Người còn lại là Thủy Tinh – Thần Nước, vốn làm chủ sông biển.
Cả hai đều tuấn tú, tài năng phi thường, khiến Vua Hùng không biết chọn ai. Vua bèn đặt ra thử thách so tài 2 chàng.
Ngày mai, nếu ai đem đồ sính lễ đến đây trước: một trăm ván cơm nếp, hai trăm nệp bánh chưng, voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, thì được rước dâu về.
Sáng hôm sau, khi trời vừa hửng sáng, Sơn Tinh đã nhanh chóng mang đủ lễ vật đến trước
Sơn Tinh đến trước nên được cưới nàng Mỵ Nương.
Thủy Tinh đến sau, không lấy được vợ, tức giận hô mưa gọi gió, dấy nước biển dâng tràn, kéo quân đuổi theo hòng cướp lại công chúa.
Song Sơn Tinh không hề nao núng, chàng dùng phép dời núi, nâng đồi, dựng thành lũy kiên cố ngăn lũ.
Hai bên giao chiến ròng rã mấy tháng trời, khiến dân chúng lầm than, nhà cửa đổ nát, ruộng đồng hoang hóa, hoa màu tiêu điều.
Sơn Tinh lấy sắt, chế thành lưới bủa vây thủy binh khiến chúng sa lưới, không cách nào thoát được.
Cuối cùng, Thủy Tinh thất bại thảm hại, phải rút lui, nhưng còn ngoái đầu hăm dọa sẽ trở lại trả thù.